Ülkemizde oldukça fazla olan bu sular, özellikle arazinin geçirimli olduğu vadilerde, ovalarda ve karstik arazilerde yaygındır.
Yeraltı sularının yüzeye çıktığı yere kaynak adı verilmiştir.
Artezyen Kaynakları: İki geçirimsiz tabaka arasında kıvrımlı arazide
bulunan suyun sondajlarla çıkarılması ile oluşur. Suları soğuktur. En çok İç
Anadolu Bölgesi’nde bulunur.
Karstik Kaynaklar: Kireçtaşı arazilerde çatlak ve yarıklardan sızan
sular mağara ağzundan yüzeye çıkarlar. Suları bol miktarda kireç içerir.
Akdeniz Bölgesi’nde yaygındır.
Fay Kaynakları: Yeraltına sızan sular ile magmatik suların bir fay
boyunca yüzeye çıkmasıyla oluşur. Mineralce zengin sıcak sulardır. En
yaygın olduğu yer Ege Bölgesi’dir.
Not: Vadi yamacının yeraltı su tablasını kestiği yerlerde yamaç kaynağı, bir akarsu vadisinin yeraltı su tablasını kestiği yerlerde ise vadi kaynağı oluşur. Bu kaynakların suları soğuktur.
TÜRKİYE’DE KAPLICALAR VE MADEN SULARI
Sıcak sulara kaplıca, ılıca ya da yaygın adıyla termal sular denmektedir. Bu kaynak suları fay hatlarına paralel olarak yüzeye ulaşırlar.
Başlıca Termal Sular
Güney Marmara Kaplıcaları: Türkiye’nin ilk modern termal tesisi Yalova’da açılmıştır. Bursa’da Oylat, İnegöl, Balıkesir’de Gönen
Batı ve Güneybatı Kaplıcaları: Kaplıcaların en yaygın olduğu yöreler buralardır. Denizli’de Pamukkale, Karahayıt, Sarayköy, İzmir’de Balçova, Çeşme, Bergama, Manisa’da Alaşehir, Salihli, Turgutlu, Aydın’da Germencik, Muğla Köyceğiz’deki Sultaniye’dir.
İç Ege Kaplıcaları: En önemli merkez Afyon’dur. Afyon’da Sandıklı, Gazlıgöl, Kütahya’da Yoncalı, Tavşanlı, Simav’dır.
Güney Anadolu Kaplıcaları: Hatay’da Erzin, Reyhanlı, İçel’de Mersin, Tarsus, Taşbükü’dür.
İç Anadolu Kaplıcaları: Ankara’da Ayaş, Kızılcahamam, Haymana, Aksaray’da Çiftehamam, Kayseri’de Tekgöz, Niğde’de Çiftehan, Yozgat’ta Sorgun, Sıvas’ta Balıklı, Alaman’dır.
Doğu Anadolu Kaplıcaları: Malatya’da Darende, Balaban, Erzurum’da Ilıca, Dumlu, Pasinler’dir.
Karadeniz Kaplıcaları: Bolu, Düzce, Tokat, Amasya, Rize’de Ayder’dir.
Güneydoğu Anadolu Kaplıcaları: Diyarbakır’da Çermik, Mardin’de Midyat’tır.
Madensularının Elde Edildiği En Önemli Merkezler
Beypazarı, Kızılcahamam, Erzincan, Afyon, Manisa, İzmir, Bursa, Kayseri’dir.