Avrupada Demiryolları
Bu kıtadaki demiryollarının toplamı 400.000 km dolayındadır. Burada da demiryolu yoğunluğu ile sanayi bölgeleri arasındaki yakın ilişki açık olarak gözlenir: Batı ve merkezi Avrupa sanayi bölgelerinden Pireneler, Alpler ve Karpatlar’a belirli hatlar uzanırken, Avrupa’daki yoğun demiryolu ağı güney İsveç ve Oslo çevresini de kapsar. Demiryollarının yoğun olduğu alan kuzeyde İskandinav yaylalarıyla sınırlıdır.
Kuzey Atlantik’in iki yakasında dünyanın iki önemli sanayi bölgesindeki demiryolu ağları arasında, yoğunluk bakımından bir benzerlik söz konusuysada bir çok bakımdan farklar da vardır. Bunlardan birisi, tarihsel gelişmenin tümüyle farklı olmasıdır. Bütünüyle Kuzey Amerikada demiryollarının inşası bu alanların iskanı ile birlikte olmuştur; Avrupa da ise demiryolları iskanı izlemiştir. Bu tarihsel faktör bugünkü demiryolu ağında açıkça gözlenmektedir. Gerçekten Avrupa’da demiryolları özellikle önemli merkezlerin etrafında dairesel bir şekilde gelişmiştir. Londra, Viyana, Paris, Berlin, Münih ve Moskova gibi büyükşehirler demiryolu çağından önce vardılar.
Avrupa yollarının çoğunu yapımındaki başlıca amaç ticari olmaktan çok askeridir. Genç dağlar ve birçok yüksek yaylalara rağmen bütünüyle Avrupa demiryollarının gelişmesine uygun olmuştur. Bu kıtada demiryolları üzerinde, özellikle Avrupa’nın ortasına çeşitli doğrultulara yönelerek doğal yollar oluşturmuş olan akarsuların büyük etkileri olmuştur. Örneğin Elbe Nehri Bohemya yüksek kütlesinin kenarında, Tuna ülkelerinin kuzeybatı Avrupa’ya kolayca erişebilmelerini sağlayan ünlü Sakson ve Elbe’nin kapısını açmıştır.
Alplerdeki geçitler dünyanın en gelişmiş bölgelerinden birisinin parçaları arasındaki bağlantıyı sağladığından çok önemlidir. Bazı sayılarda bunu doğrulamaktadır. Örneğin Fransa’daki geçit ve tüneller(818) bazıları birden fazla tünelle geçilerek toplam 954 tanedir ve 262 km tutmaktadır. Bunların en önemlilerinden Mont Blanc(7.6 km) ve Frejus(6.6 km)’ten karayoluyla yılda 25.4 milyon ton yük taşınmaktadır. Avrupa’da hızlı demiryolları 6,161 km’yi aşmıştır; 2,903 kmlik hat çeşitli ülkelerde inşa halindedir planlananlarla birlikte 2025 yılında 17,565 km’yi geçicektir.
